Toán Quan Mai
(Dùng năm, tháng, ngày, giờ mà toán)
Năm Thìn, tháng Chạp, ngày 17, giờ Thân. Khang Tiết tiên sinh, thình lình, dạo xem cảnh bông mai, chợt thấy hai con chim sẻ, giành nhau một cành mai mà đậu, bỗng nhiên sa (rơi) xuống đất. Tiên sinh bảo: không động không chiêm, không có cớ thì không toán, nay thấy hai con chim sẻ gianh nhau cành mà đậu, lại bị rớt xuống đất. Tiên sinh lấy làm quái dị, nhân đó tiên sinh lấy năm, tháng, ngày, giờ nói trên để toán quẻ.
Năm Thìn thuộc hàng thứ 5 trong 12 chi: . . . . 5
Tháng Chạp là tháng thứ 12: . . . . . . . . . . . 12
Ngày 17: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Cộng: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Lấy số: 34 - 32 (4 lần 8 là 32) = 2
2 tức là Đoài dặt làm thượng quái;
Thêm giờ Thân (giờ thứ 9 trong 12 chi): . . . . 9
Cộng: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Lấy số 43 - 40 (5 lần 8 là 40) = 3
3 tức là Ly đặt làm hạ quái.
Lấy tổng số 43 - 42 (7 lần 6 là 42) = 1 tức là hào sơ động.
Bố quái như sau:
Chánh quái
Tên là Trạch Hỏa Cách
(gọi tắt là Cách-quái)
Thượng -quái 2 là:
Đoài Kim
Hào 6 __ __ Thể:
Hào 5 _____ Thiếu nữ
Hào 4 _____
Hạ quái 3 là:
Ly Hỏa
Hào 3 _____ * Dụng
Hào 2 __ __
Hào 1 _____
Hổ quái
Càn Kim
Hào 6 _____
Hào 5 _____
Hào 4 _____
Tốn Mộc
Hào 3 _____
Hào 2 _____
Hào 1 __ __
Biến quái
Tên là Trạch Sơn-Hàm
(gọi tắt là Hàm-quái)
Đoài Kim
Hào 6 __ __
Hào 5 _____
Hào 4 _____
Cấn Thổ
Hào 3 _____
Hào 2 __ __
Hào 1 __ __
Tiên sinh đoán: Xét rõ quẻ này chiều mai sẽ có một thiếu nữ tới bẻ trộm bông, người giữ vườn đuổi thiếu nữ đi, thiếu nữ thất kinh bỏ chạy bị té và bị thương ở bắp vế.
Giải nghĩa: Theo quẻ trên là Đoài là Thiếu nữ là Thể quái thuộc kim. Ly là Dung quái thuộc hoả khắc Thể (Dụng khắc Thể). Hổ quái lại thấy Tốn thuộc mộc. Ly hoả khắc thể kim, kim khí thịnh, Đoài là thiếu nữ, cho nên biết thiếu nữ bị thương. Xét Hổ quái thì thất Tốn mộc lại gặp Càn kim cũng khắc, Đoài cùng Càn kim đều khắc. Vậy thời Tốn mộc bị thương, mà Tốn thuộc bắp vế, cho nên thiêu nữ bị thương ở bắp vế. May thay! Xét đến Biến quái là Cấn thuộc thổ sinh Đoàikim là Thể cho nên biết thiếu nữ bị thương, không đến nổi nguy đến tính mạng. 