Đặt tên theo phẩm hạnh
Phẩm hạnh là phần quan trọng trong tu dưỡng của con người, là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá con người. Đương nhiên tiêu chuẩn về phẩm chất hoàn toàn khác biệt tuỳ thuộc vào từng xã hội, từng giai đoạn lịch sử. Đặt tên cho người Việt Nam, đương nhiên phải theo tiêu chuẩn đạo đức của người Việt và cách nhìn nhận đương thời.
Phẩm hạnh có rất nhiều phương diện, như thành thực, vui vẻ giúp đỡ người, lịch sự ... tuân thủ kỷ luật, sống có ý thức, cẩn thận trong lời nói và hành động ... Dưới đây là những phân loại đơn giản của chúng tôi:
(1) Đặt tên một cách khái quát.
Nhiều người có tên không liên quan đến phẩm hạnh cụ thể, mà đặt tên về phương diện này, phản ảnh tu dưỡng và đạo đức tốt đẹp, ví dụ:
Trần Thủ Độ
Tu Kỷ
Từ xưa đến nay chúng ta đã coi trọng "đức", nên cũng nhiều người đặt tên là Đức: Nguyễn Đức Cảnh, Trần Đức Lương, Tôn Đức Thắng...
(2) Biểu thị ý trung thành, độ lượng
Nghĩa Sơn
Hải Nghĩa
(3) Biểu thị khiêm tốn, lễ phép
Nguyễn Khắc Cung
Khiêm
Trinh
(4) Biểu thị thận trọng trong ăn nói
Hàn Tín, tướng đời Hán, nhấn mạnh phải trọng chữ tín, uốn lưỡi ba lần trước khi nói.
Bùi Hạnh Cẩn
(5) Biểu thị lễ nghĩa
Thủ Lễ
Hậu Nghi
(6) Biểu thị cần kiệm
Cần